2 Makabee 12

Nsɛm a ɛsisiiɛ wɔ Yopa ne Yamnia

1 Ɛberɛ a wɔyɛɛ saa nhyehyɛɛ yi wieeɛ no, Lisias san kɔɔ ɔhene hɔ, na Yudafoɔ no kɔ kɔyɛɛ wɔn kua.

2 Nanso amradofoɔ binom a wɔwɔ mmeaeɛ, Timoteo ne Genaeus ba Apolonius, ne Hieronimus ne Demofon, na deɛ ɔka yeinom ho ne Nikanor a ɔyɛ amrado wɔ Kipro no, yɛɛ sɛ wɔmmma Yudafoɔ no ntena ase kommyɛ ne asomdwoeɛ mu.

3 Na nnipa a wɔwɔ Yopa no yɛɛ nnoɔma bi a ɛnyɛ nyamesuro sɛ yei; wɔtoo wɔn nsa frɛɛ Yudafoɔ a na wɔtete wɔn mu no ne wɔn yerenom ne wɔn mma sɛ wɔmmɛtena akodoɔ bi mu a wɔde aba, nneyɛɛ a wɔyɛ kyerɛɛ sɛ wɔnni adwemmɔne biara fa Yudafoɔ no ho;

4 na wɔtoo aba wɔ ɔman no mu de yɛɛ yei. Ɛberɛ a wɔgye tomm no, ɛsiane sɛ wɔpɛ sɛ wɔtena ase asomdwoeɛ mu nti, nnipa a wɔwɔ Yopa no faa wɔn kɔe ɛpo mu, na wɔyiyii wɔn guu ɛpo no mu, nnipa bɛyɛ ahanu.

5 Ɛberɛ a Yuda tee sɛ wɔayɛ nyamebrasɛm a wɔayɛ atia ne kuromfoɔ no,

6 ɔfrɛɛ Onyankopɔn, ɔtemmufoɔ tenenee no, na ɔhyɛɛ ne nkurɔfoɔ no sɛ motua ɔnuanom awudifoɔ no. Anadwo no, ɔtoo ɛhyɛn gyinabea mu gya de hyee akodoɔ no, na ɔkunkumm wɔn a wɔadwane akɔhunta hɔ no.

7 Afei, ɛsiane sɛ na wɔatoto kuro no aponkɛseɛ no mu nti, ɔtwe sanee, na ɔbɔɔ ne tirim pɔ sɛ ɔbɛsane aba bio, na wabɛtɔre Yopa kuro mu no nyinaa ase.

8 Nanso ɔtee sɛ nnipa a wɔwɔ Yamnia nso rehwehwɛ afa saa kwan yi ara so de atɔre Yudafoɔ a wɔn ne wɔn teɛ no ase afiri hɔ no,

9 ɔtuaa Yamniafoɔ anadwo na ɔde ogya too ɛhyɛn gyinabea hɔ ne ahyɛn a ɛwɔ hɔ no mu hyeeɛ, na gya no hrann maa wɔhunuu no wɔ Yerusalem, ɛbɛyɛ kwansini aduasa kwan.

Ɔtu sa wɔ Gilead

10 Ɛberɛ a wɔfiri hɔ kɔɔ wɔn anim bɛboro kwansini baako sɛ wɔrekɔtua Timoteo no, na Arabfoɔ bɛboro mpem nnum a wɔwɔ apɔnkɔsotefoɔ ahanum a wɔtua wɔn.

11 Na wɔkoo ɔko denden wieeɛ no, Onyankopɔn boaa Yuda ne n’ayɔnkofoɔ, na wɔdii nkonim. Na nnipa a wɔntena faako no a wɔadi nkoguo no srɛɛ Yuda sɛ ɔmma wɔn ayɔnkoyɛ anohoba, na wɔhyɛ bɔ sɛ wɔbɛma no anantwie na wɔaboa ne nkurɔfoɔ akwan afoforɔ nyinaa mu.

12 Yuda hunuu sɛ wɔn so bɛba mfasoɔ wɔ akwan ahodoɔ so, enti ɔpenee so sɛ ɔne wɔn bɛtena asomdwoeɛ mu; na ɛberɛ a wɔgyee n’anohoba ahodoɔ wieeɛ no, wɔsan kokɔɔ wɔn ntomadan mu.

13 Ɔsan nso kɔɔ kuro bi a na wɔde sumpi ne afasuo abɔ ho ban dendeenden, na Amanaman mufoɔ ahodoɔ tete mu. Na ne din ne Kaspin.

14 Na wɔn a na wɔwɔ mu no, ɛsiane sɛ na wɔde wɔn ho ato afasuo no ahoɔden ne aduane a wɔnya no nti, wɔtwaa Yuda ne ne mmarima no adapaa, wɔsii wɔn atwetweɛ na wɔkekaa abususɛm ne nsɛm a ɛho nteɛ kyerɛɛ wɔn.

15 Nanso Yuda ne ne dɔm no frɛɛ wiase Hene kɛseɛ no, ɔno a ɔmfa akodeɛ anaasɛ akodeɛ a wɔde bubu afasuo na ɔdwirii Yeriko wɔ Yosua berɛ so, ɔde anibereɛ to hyɛɛ afasuo no so.

16 Ɛyɛɛ Onyankopɔn pɛ maa wɔfaa kuro no, na wɔkunkumm nnipa akra a wɔn dodoɔ nni ano, a mpo ɔtadeɛ bi a ɛbɛn hɔ no, ne tɛtrɛtɛ mu yɛ kwansini baako nkyɛ mu nnan, danee mogya a ɛretene.

Yuda di Timoteo asraafoɔ so nkonim

17 Ɛberɛ a wɔfiri hɔ twaa kwan kwansini aduɔkron nnum no, wɔbɛduruu Karas, na wɔkɔɔ Yudafoɔ bi a wɔfrɛ wɔn Toubiani.

18 Wɔanhunu Timoteo wɔ saa mantam mu hɔ, ɛfiri sɛ, saa berɛ no, na wafiri hɔ kɔ wɔ berɛ ko a wanyɛ biribiara wɔ hɔ, ɛwom sɛ beaeɛ foforɔ bi deɛ na wagya abansifoɔ a wɔyɛ den wɔ hɔ.

19 Dositeus ne Sosipater a wɔyɛ Makabeus asafohene no siim kɔe kɔkunkumm wɔn a Timoteo agya wɔn wɔ abandenden mu hɔ no, na wɔboro mmarima mpem du.

20 Nanso Makabeus hyehyɛɛ n’asraafoɔ no akuakuo, na ɔde mmarima sisii ekuo biara ano, na ɔyɛɛ ntɛm tii Timoteo, a na ɔwɔ asraafoɔ a wɔnam anammɔn mu mpem aduonu ne apɔnkɔsotefoɔ ɔpenu ne ahanum.

21 Ɛberɛ a Timoteo tee sɛ Yuda reba no, ɔsomaa mmaa ne nkwadaa na afei nso nnesoa kɔɔ beaeɛ bi a wɔfrɛ hɔ Karnaim; ɛfiri sɛ, saa beaeɛ hɔ yɛ baabi a ɛyɛ den pa ara sɛ wɔtua, na ɛyɛ den sɛ wɔnya kwan kɔ hɔ, ɛsiane akwan hiahiaa a wɔde kɔ hɔ no.

22 Nanso ɛberɛ a Yuda ne dɔm a ɛdi kan no baeɛ no, ehu ne suro tɔɔ ɔtamfoɔ no so, ɛnam deɛ ɔhu nnoɔma nyinaa no yii no adi kyerɛɛ wɔn no nti. Wɔredwane no wɔde wɔn ti pempemee maa wɔn ankasa wɔpirapiraa wɔn ho, na wɔn nkrantɛ ano wowɔɔ wɔn.

23 Na Yuda kɔɔ so ara tii wɔn dendeenden, na ɔmaa nnebɔneyɛfoɔ no totɔɔ nkrantɛ ano, na ɔkumm nnipa mpem aduasa.

24 Timoteo ankasa kɔtɔɔ Dositeus ne Sosipater ne wɔn mmarima nsam. Ɔtwaa wɔn nkontompo kɛseɛ de srɛɛ wɔn sɛ wɔmma no kwan ma ɔnkɔ, ɛfiri sɛ wakye wɔn mu bebree awofoɔ, ne ebinom nso nuanom, a wɔrennyae wɔn koraa.

25 Na ɛberɛ a ɔkasaa pii de sii ne bɔhyɛ a nokorɛdie wɔ mu so dua no, wɔmaa no kwan kɔe, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a wɔbɛgye wɔn nuanom nkwa.

Yuda nkonimdie afoforɔ

26 Afei Yuda siim kɔɔ Karmaim ne Atargatis abosonnan no so, na wɔkumm nnipa mpem aduonu nnum.

27 Ɔtwaa yeinom gui na ɔsɛe wɔn wieeɛ no, ɔsiim kɔɔ Efron so, kuro a wɔabɔ ho ban a Lisias nnipa dɔm a wɔfifiri aman ahodoɔ so teɛ hɔ. Mmeranteɛ agramo gyinagyinaa afasuo no anim na wɔbɔɔ ho ban dendeenden; na akodeɛ a wɔde bu afasuo bebree ne aprɛmoboba pii wɔ hɔ.

28 Nanso Yudafoɔ no frɛɛ Opunpuni a ɔde tumi hwete atamfoɔ ahoɔden, na wɔn nsa kaa kuro no, na wɔkunkumm nnipa bɛyɛ mpem aduonu nnum wɔ wɔn a na wɔaka wɔ mu no.

29 Wɔfirii hɔ no, wɔyɛɛ ntɛm kɔɔ Seketopolis a wofiri Yerusalem rekorɔ bɛyɛ kwansini aduɔson nnum.

30 Nanso ɛberɛ a Yudafoɔ a wɔte hɔ no dii adanseɛ wɔ adwempa a Seketopolisfoɔ wɔ fa wɔn ho, ne mmoa a wɔde ma wɔn wɔ ahohia berɛ mu,

31 wɔdaa wɔn ase, na wɔtuu wɔn fo sɛ wɔne wɔn ntena yie wɔ mmerɛ a ɛbɛba no nso. Afei wɔkɔɔ Yerusalem, ɛberɛ a na adapɛn afahyɛ no rebɛn no.

Yuda di Gorgias

32 Wɔdii Pentekoste afahyɛ wieeɛ no, wɔyɛɛ ntɛm kɔɔ Gorgias a ɔyɛ amrado wɔ Idumea no so,

33 ɔno na ɔde asraafoɔ a wɔnam anammɔn mu mpem mmiɛnsa ne apɔnkɔsotefoɔ ahanan firii adi.

34 Ɛberɛ a wɔde bɔɔ ani no, ɛbaa sɛ Yudafoɔ no mu nnipa kakraa bi totɔeɛ.

35 Nanso onipa bi a wɔfrɛ no Dositeus, a ɔka Bakenor mmarima ho no, a ɔte pɔnkɔ so na ɔyɛ onipa hoɔdenfoɔ no, sɔɔ Gorgias mu, ɔsɔɔ n’atadeɛ mu na ɔretwe no wɔ ahoɔden so, hwehwɛ sɛ ɔbɛkye busuyɛni no animono so. Ɛberɛ no ara mu na Trakian apɔnkɔsotefoɔ no mu baako tu taa no so na ɔtwaa ne nsa; enti Gorgias nyaa kwan dwane kɔduruu Marisa.

36 Ɛnam sɛ na Edris ne ne mmarima no ako mmerɛ tentene mu nti, na wɔabrɛ, na Yuda frɛɛ Awurade sɛ ɔmmra wɔn afa, na ɔmmɛdi wɔn kan wɔ ɔsa mu.

37 Na wɔde wɔn nananom kasa teaam de nnwom bɔɔ ɔko mu ose; afei ɔtuaa Gorgias akofoɔ no wɔ ɛberɛ a na wɔn ani nna kwan, na wɔmaa wɔn dwaneeɛ.

Mpaeɛ a wɔbɔ ma wɔn a wɔawu wɔ ɔko mu

38 Afei Yuda boaboaa n’akofoɔ nyinaa ano na wɔkɔɔ Adulam kuro mu. Na ɛda a ɛtɔ so nson no reba no, wɔtee wɔn ho sɛdeɛ amanneɛ teɛ no, na wɔdii homeda no wɔ hɔ.

39 Adeɛ kyeeɛ no, sɛdeɛ na akɔhia no, Yuda ne ne mmarima no kɔɔ sɛ wɔrekɔsesa wɔn a wɔawuwuo no amu, na wɔde aba abɛtoto wɔn abusuafoɔ nkyɛn wɔ wɔn nananom adamena mu.

40 Na wɔhunuu Yamnia abosom ahoni nketenkete a ɛhyehyɛ awufoɔ no atadeɛ ngusoɔ mu, adeɛ a mmara mma Yudafoɔ ho kwan sɛ wɔnhyɛ. Na ɛbɛdaa adi pefee sɛ, ɛyɛ saa nti na yeinom awuwuo no.

41 Enti wɔn nyinaa hyiraa Awurade, ɔtemmufoɔ tenenee no, wɔ n’akwan ho, ɔno a ɔyi asumaeɛ mu nnoɔma adi no;

42 na wɔdanee wɔn ho yɛɛ odima, na wɔbɔɔ mpaeɛ sɛdeɛ ɛbɛyɛ a bɔne a wɔayɛ no wɔbɛpopa afiri hɔ.

43 Na ɔgyee ntoboa firii onipa biara hɔ, sika a ne dodoɔ yɛ dwetɛbena mpem mmienu, na ɔde soma kɔɔ Yerusalem sɛ wɔmfa nyɛ bɔne afɔdeɛ. Deɛ ɔyɛeɛ yi yɛ adepa, nkanka sɛ ɔdwenee awufosɔreɛ ho no.

44 Na sɛ na ɛnyɛ adeɛ a na ɔrehwɛ kwan sɛ wɔn a wɔawuwuo no bɛsɔre bio deɛ a, ɛnneɛ na ɛyɛ ade hunu ne nkwaseasɛm sɛ wɔbɔ mpaeɛ ma awufoɔ.

45 Na sɛ na ɔrehwɛ akatua fɛfɛ a wɔahyehyɛ sɛ wɔde bɛma wɔn a wɔawuwu wɔ nyamesuro mu no a, na ɛyɛ adwene kronkron ne adwene pa. Saa nti, ɔyɛɛ mpata maa awufoɔ, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a wɔbɛgye wɔ nkwa afiri wɔn bɔne mu.